Kẽm (Zinc) có tầm quan trọng như thế nào với làn da và sức khoẻ chúng ta?

Một số bằng chứng đã cho thấy kẽm có thể sở hữu đặc tính kháng khuẩn và chống viêm, làm giảm sản xuất dầu thừa (bã nhờn) và do đó có khả năng cải thiện mụn trứng cá. Mặc dù vậy, các lợi ích của kẽm đối với da vẫn còn đang được nghiên cứu và chưa thực sự đi đến được kết luận cụ thể nhất.

Tác dụng của kẽm dạng bôi trong điều trị mụn

Kẽm oxit (zinc oxide), calamine và kẽm pyrithione (zinc pyrithione) là tất cả các công thức của kẽm có thể được tìm thấy trong các sản phẩm giúp bảo vệ hàng rào bảo vệ da và cải thiện các rối loạn của da đầu và da do nấm men phát triển quá mức, chẳng hạn như viêm da tiết bã seborrheic dermatitis (một loại gàu) và bệnh nấm lang ben tinea versicolor (một loại bệnh phát ban).

Liệu pháp đầu tiên để chữa trị mụn trứng cá mà các bác sĩ sử dụng thường là thuốc kháng sinh dạng bôi tại chỗ như erythromycin, dapsone và clindamycin. Trong khi đó, một số các nghiên cứu đã báo cáo rằng việc sử dụng kẽm kết hợp với kháng sinh bôi da tại chỗ có kết quả vượt trội trong việc giảm các triệu chứng mụn trứng cá so với việc sử dụng kháng sinh tại chỗ đơn thuần. Sở dĩ có sự kết hợp về mặt tác dụng này một phần là do tác dụng tăng cường hấp thu kháng sinh bôi ngoài da của kẽm. Tuy nhiên, kích ứng da có thể xảy ra với kẽm dạng bôi tuỳ thuộc vào cơ địa của mỗi người. Bên cạnh đó, sự kết hợp giữa kẽm với kháng sinh bôi da tại chỗ hiện nay vẫn chưa được chứng minh là hiệu quả hơn so với liệu trình điều trị mụn trứng cá theo tiêu chuẩn thông thường, đó là sử dụng kết hợp giữa kháng sinh tại chỗ và benzoyl peroxide.

Hiệu quả của kẽm dạng uống trong điều trị mụn

Cơ chế giảm mụn chính xác của kẽm vẫn chưa được chứng minh rõ ràng, chúng ta chỉ có thể biết rằng, kẽm có thể thúc đẩy mang đến cho bạn làn da khỏe mạnh bằng cách làm tăng lượng vitamin A cho làn da đồng thời điều chỉnh cân bằng nội tiết trong cơ thể. Ngoài ra 1 nghiên cứu gần đây cũng cho biết rằng kẽm tạo điều kiện cho tế bào chết hình thành, là 1 phần tự nhiên của quá trình thay mới làn da. Nếu quá trình này diễn ra chậm trễ, nhất là trong các trường hợp cơ thể thiếu kẽm, các tế bào da sẽ dính lại với nhau thay vì bong tróc, làm bưng bít lỗ chân lông - đây là một trong những nguyên nhân gây mụn. Khi kết hợp kẽm và vitamin A sẽ sản sinh ra Retinol giúp điều trị và ức chế sự phát triển vi khuẩn gây mụn trong tuyến bã nhờn. Bên cạnh đó, kẽm là một trong những thành phần giúp giảm các vết đỏ, kích ứng và viêm da do mụn, chàm và chứng viêm da tiết bã nhờn gây ra. Một số nghiên cứu khác còn chỉ ra rằng kẽm uống dưới dạng kẽm gluconate hoặc sulfate có hiệu quả khá rõ rệt trong việc làm giảm các triệu chứng của mụn trứng cá. Tuy nhiên, sử dụng kẽm ở dạng uống cho thấy ít hiệu quả hơn so với kháng sinh dạng uống. Ngoài ra, tác dụng phụ của kẽm dạng uống có thể bao gồm buồn nôn, nôn và tiêu chảy.

Mối liên hệ giữa thiếu hụt kẽm và mụn trứng cá

Mặc dù cơ chế điều trị mụn của kẽm còn mơ hồ, nhưng có nhiều nghiên cứu cho thấy, việc thiếu hụt kẽm trong cơ thể là một trong những nguyên nhân gây ra mụn. Theo bác sĩ Purvisha Patel: “Kẽm đóng vai trò quan trọng trong quá trình tổng hợp Collagen. Khi thiếu kẽm, Keratin trong cơ thể sẽ trở thành dạng keo dính và gây bít tắc lỗ chân lông. Khi được bổ sung kẽm, nhiều bệnh nhân của tôi đã giảm hẳn mụn“.

Kẽm an toàn cho điều trị mụn trứng cá trong thời kỳ mang thai

Ở thời kỳ mang thai, các lựa chọn về điều trị mụn trứng cá của phụ nữ thường bị hạn chế rất nhiều, do các tác động của hoạt chất trị mụn cũng như thuốc trị mụn trứng cá dạng uống có khả năng ảnh hưởng không tích cực lên tế bào thai nhi, hoặc ảnh hưởng tiêu cực đến cơ thể của bản thân người mẹ. Tuy nhiên, đối với việc sử dụng kẽm ở liều thấp (<75mg) mỗi ngày, đây được xem như một hình thức trị liệu thay thế cho thai phụ mắc phải mụn trứng cá trong thai kỳ. Mặc dù đã được chứng minh là an toàn để bà mẹ sử dụng kẽm liều thấp để điều trị mụn trong thời kỳ mang thai, bạn vẫn cần nên thảo luận và tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi bắt đầu điều trị để đảm bảo cơ thể bạn trong điều kiện đáp ứng được liệu trình điều trị đó.

Chế độ ăn phù hợp để bổ sung kẽm

Ngoài việc uống kẽm trị mụn, nguyên tố này còn giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, hỗ trợ phát triển trí não, tăng cường khả năng ghi nhớ và ngăn ngừa tổn thương tế bào trong võng mạc. Cơ thể chúng ta không tự sản sinh ra được kẽm, vì vậy chúng ta nên bổ sung kẽm qua đường ăn uống trong khẩu phần ăn hàng ngày.Điều đầu tiên chúng ta cần lưu ý là kẽm và đồng thường hoạt động cùng nhau trong cơ thể. Do đó nếu bạn đã bổ sung đủ kẽm, đừng quên cung cấp đồng thông qua chế độ ăn uống hằng ngày, chỉ cần một lượng nhỏ vừa đủ, không cần thiết để bạn bổ sung quá nhiều thực phẩm có chứa đồng trong bữa ăn hàng ngày.Đồng và kẽm có thể cùng được tìm thấy trong các loại thịt đỏ và hải sản, vì vậy nếu có thể hãy tăng cường sử dụng những thực phẩm này thường xuyên. Socola đen và hầu hết các loại hạt thường chứa rất nhiều đồng nhưng lại tương đối ít kẽm, do đó ăn một ít loại thực phẩm này cũng tốt nhưng không nên dùng quá nhiều.

Đối với một vài trường hợp may mắn, các bệnh nhân gặp phải mụn trứng cá trên da có thể dễ dàng cải thiện được tình trạng mụn của bản thân chỉ thông qua việc chọn thực phẩm dinh dưỡng hằng ngày. Vì vậy, bạn nên cần học cách nhận biết và tránh các thực phẩm có khả năng gây ra mụn tiềm ẩn, duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, đầy đủ dưỡng chất kèm với chế độ điều trị thích hợp.- Tăng lượng thực phẩm chứa kẽm để giúp cải thiện mụn trứng cá nếu cơ thể bạn đang có vấn đề về thiếu kẽm. Cơ thể có thể thiếu kẽm nếu bạn thực hiện chế độ ăn kiêng không dùng nhiều thịt đỏ, hải sản, hoặc không dùng nhiều các loại đậu và ngũ cốc.- Nguồn bổ sung kẽm tốt nhất chính là thực phẩm nhưng thực phẩm chức năng lại đảm bảo cung cấp lượng kẽm cao hơn nếu bạn không thể ăn được các loại thực phẩm nhiều kẽm.

Bạn nên lưu ý không sử dụng các sản phẩm chức năng bổ sung kẽm khi bụng đói. Sử dụng cùng với bữa ăn để tránh cảm giác buồn nôn bạn nhé.Kết luận

Ngày nay, sự hiện diện của các vi khuẩn kháng kháng sinh và tác động mạnh mẽ của vi khuẩn trú ẩn bên trong cơ thể, các liệu pháp mới để thay thế cho các phương pháp điều trị mụn cũ đang ngày càng nhận được sự quan tâm đặc biệt. Trong các liệu trình điều trị mụn, thì kẽm là một lựa chọn khá phù hợp, bởi vì kẽm được chứng minh khá an toàn cho cơ thể (mặc dù không đạt mức an toàn tuyệt đối và vẫn tồn tại những khả năng bệnh nhân phải chịu ảnh hưởng của tác dụng phụ do bổ sung kẽm, cả ở dạng bôi lẫn dạng uống); hiệu quả của kẽm tuy không quá mức tuyệt vời nhưng vẫn luôn nằm trong mức độ vừa phải, có thể kiểm soát được và có hiệu quả được công nhận. Một điểm khiến cho kẽm luôn nằm trong danh sách các lựa chọn để điều trị mụn của bác sĩ đối với số đông bệnh nhân là bởi vì chi phí điều trị sử dụng kẽm khá thấp và tương đối phù hợp với phần lớn người có mụn trứng cá.