Stress đã phá huỷ làn da bạn không thương tiếc như thế nào? Phải làm gì để vượt qua?

Căng thẳng tâm lý ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và làn da của tất cả chúng ta là một điều hết sức rõ ràng và ai cũng biết, nhưng làm thế nào để biết chính xác là chúng có liên quan với nhau như ra sao?

Căng thẳng thường là  một khái niệm vô hình, mơ hồ và rất khó cho chúng ta đo lường được mức độ. Nhưng có rất nhiều nghiên cứu về cách căng thẳng tác động đến cơ thể của bạn và cách giảm căng thẳng có ích được suy ra từ đó.Một lượng nhỏ căng thẳng thực sự có thể là một điều tốt. Con người đã tiến hóa qua hàng ngàn năm để trở nên khá thành thạo trong việc đối phó với căng thẳng cấp tính ngắn hạn, như thoát khỏi cá sấu và voi ma mút. Là một phần của sự thích nghi của chúng ta, rất nhiều chức năng cơ thể của chúng ta thực sự hoạt động tốt hơn trong giai đoạn căng thẳng cấp tính: tim bạn đập nhanh hơn để vận chuyển nhiều oxy hơn đến cơ thể, các dịch ở gan của bạn cung cấp nhiều glucose hơn để cung cấp cho cơ bắp phản ứng chiến đấu hoặc chạy - cơ thể bạn điều chỉnh về cơ bản để mang lại cho bạn cơ hội sống sót tốt nhất và một khi bạn thoát khỏi nguy hiểm, và sau đó cơ thể bạn có khả năng tự phục hồi và bổ sung lại các vật chất năng lượng dự trữ mà nó đã sử dụng.Tuy nhiên, trong thời đại phát triển ồ ạt tính theo từng giây, con người chưa thực sự có sự chuẩn bị đầy đủ để xử lý việc kích hoạt liên tục các phản ứng căng thẳng. Email công việc đến trong đêm muộn, deadlines, ùn tắc giao thông và tất cả các khía cạnh khó chịu khác của cuộc sống hiện đại góp phần xây dựng nên một nền tảng căng thẳng mãn tính kéo dài bên trong tâm trí của hầu hết chúng ta. Điều này dẫn đến các vấn đề về tim, hệ miễn dịch, hệ tiêu hóa và tất nhiên là cả làn da của bạn nữa.

Stress làm tổn hại đến làn da của chúng ta như thế nào?

Căng thẳng đã được chứng minh khoa học là có liên quan mật thiết đến tình trạng bùng phát bệnh vẩy nến và viêm da dị ứng cũng như mụn trứng cá. Tuy nhiên, ngay cả khi bạn không có những vấn đề da như trên, thì làn da của bạn vẫn có thể bị tổn thương khi bạn căng thẳng!

Căng thẳng mãn tính làm giảm lượng lipid mà da bạn tiết ra. Hãy nhớ cấu trúc nền tảng, được coi như là gạch và vữa của làn da của chúng ta. Trong đó các lớp bên ngoài chết (tầng sừng) bao gồm các tế bào chết (có thể xem là những viên gạch) với chất béo lipid (có thể xem như vữa) ở giữa. Các lipid dầu là cần thiết để giữ cho làn da của bạn linh hoạt, đàn hồi và giữ được độ ẩm trên da. Ngoài ra, làn da của bạn tạo ra một ít các protein đóng vai trò giữ các tế bào của bạn lại với nhau (corneodesmosomes).

Những tác động của stress ảnh hưởng kết hợp lên hầu hết các phần kết cầu này một cách kết hợp làm cho tế bào da ít gắn kết hơn và dễ bị tổn thương hơn.Stress mãn tính cũng làm cho chu kỳ thay tế bào da chậm lại, khiến cho làn da của bạn trông xỉn màu và mệt mỏi (tăng tốc độ tái tạo tế bào của da là cách axit hydroxy và retinoids mang lại cho bạn làn da sáng). Nó cũng làm chậm tốc độ phục hồi da của bạn nếu như bạn gặp phải tổn thương nào đó. Thông thường, thiệt hại da chỉ đáng để bạn quan tâm nếu là vết cắt rõ ràng hay vết trầy xước, và mụn nhọt, nhưng cũng có những tổn thương nhẹ hơn như rửa da bằng sữa rửa mặt, có vẻ khá nhẹ nhưng sẽ tăng lên nhanh chóng nếu bạn rửa mặt hàng ngày hoặc hai lần mỗi ngày. Cùng với việc giảm lipid và corneodemosome, điều này có nghĩa là làn da của bạn có nhiều khả năng bị tổn thương, và nó sẽ mất nhiều thời gian hơn để phục hồi. (Nếu bạn tự hỏi về cơ chế đằng sau những thay đổi này, thì nó nghĩ rằng căng thẳng làm tăng sản xuất glucocorticoids như cortisol và neuropeptide như chất P.)

Chúng ta cần phải làm gì để đối phó với stress?

Điều rõ ràng nhất chúng ta cần làm là giảm bớt mức độ căng thẳng mà bản thân đang phải gánh chịu. Các phương pháp co1 khả năng cải thiện các vấn đề về da liên quan đến căng thẳng bao gồm thiền, tập thể dục, kiểm soát phản ứng sinh học của cơ thể và tự thôi miên.

Nên bắt đầu thiền như thế nào để có thể thực hành đúng cách?

Cách rẻ nhất và dễ nhất trong các cách tâm lý để chống lại căng thẳng có lẽ là thiền. Bất chấp tất cả những hình ảnh liên quan đến thiền định (kể cả trong bài này), bạn không nhất thiết phải tuân thủ các nguyên tắc về thiền như hoà mình giữa tự nhiên, bạn cũng không cần phải tiếp cận thiền trên khía cạnh về tôn giáo hay tâm linh, hoặc phải ép buộc mình duy trì các tư thế như ngồi khoanh tay. Việc thực tập thiền định dựa trên góc độ thể thao và khoa học không tốn của bạn bất kỳ một điều gì. Có rất nhiều hình thức thiền khác nhau. Một nghiên cứu phổ biến nhất và được nghiên cứu nhiều nhất ở phương Tây là thiền chánh niệm, dựa trên thiền vipassana của Phật giáo. Nó nhấn mạnh việc tập trung vào hiện tại và phát triển nhận thức cao về tình trạng hiện tại của bạn, điều này ngăn bạn trở thành nô lệ cho những suy nghĩ và cảm xúc hỗn loạn bên trong con người bạn.

Một cách tiếp cận đơn giản, hay, thân thiện với người dùng về thiền chánh niệm là ứng dụng Headspace, đi kèm với chương trình 10 ngày miễn phí thiền 10 phút. Sau đó nếu bạn muốn tiếp tục thì bạn cũng có thể đăng ký với mức phí $96 một năm. Các chương trình khi đăng ký đa dạng về hình thức, nội dung cũng như độ dài bài tập hơn cho bạn.Calm là một ứng dụng khác tương tự Headspace, ứng dụng này có một kho số bài thiền định hướng dẫn miễn phí, và tùy chọn đăng ký hàng tháng rẻ hơn một chút ($60 một năm). Ngoài ra, Stop Breathe & Think: Meditate có cả ứng dụng cho trình duyệt web và trên điện thoại. Khi cài đặt chương trình này, bạn sẽ được điền vào một bản khảo sát ngắn về trạng thái hiện tại của mình và ứng dụng sẽ đề xuất cho bạn các bài thiền phù hợp dựa trên phân tích về sức khoẻ và trạng thái của cá nhân bạn (dĩ nhiên đối với các ứng dụng chi tiết và cá nhân hoá như thế này, bạn sẽ được yêu cầu thanh toán với một mức phí khá cao).Ngoài ra, có một thư viện thiền miễn phí trên kho ứng dụng, bạn có thể tìm kiếm theo thời lượng, chủ đề hoặc xếp hạng. Youtube cũng có rất nhiều hướng dẫn thiền với từ khoá guided meditation nhằm phục vụ cho nhiều nhu cầu khác nhau (như thư giãn, hoặc rèn luyện khả năng tập trung, nâng cao mức năng lượng cho cơ thể,...). Insight Timer cũng có một bộ hẹn giờ tùy chỉnh để bạn có thể thiết lập những tiếng chuông nhẹ nhàng khi bạn cảm thấy sẵn sàng để thiền mà không cần hướng dẫn.Ngoài sức khỏe của làn da, còn có bằng chứng cho thấy rằng thực hành thiền chánh niệm có rất nhiều lợi ích về sức khỏe tâm thần như cải thiện chứng lo âu và trầm cảm, cũng như một số tác động sức khỏe thể chất như giảm huyết áp và giảm đau mãn tính. Thiền cũng đã được tìm thấy để làm cho bộ não của bạn hoạt động tốt hơn: nó gây ra những thay đổi có lợi cho cấu trúc não, cải thiện sự linh hoạt và tập trung nhận thức, và giúp điều chỉnh cảm xúc.

Bên cạnh thiền định, chúng ta còn có thể làm gì cho làn da một khi chúng ta đã bị stress?

Ngoài việc để tâm đến sức khỏe tâm lý của bạn, bạn cũng có thể chăm sóc tốt hơn cho làn da của mình khi bạn bị căng thẳng để làm giảm bớt thiệt hại và giúp da bạn tự phục hồi. Sử dụng sữa rửa mặt thân thiện, dịu nhẹ với làn da và tránh xa khỏi các sản phẩm tẩy tế bào chết có tác dụng quá mức là một điều bạn cần thực hiện đầu tiên. Tiếp theo đó, bạn hãy nhớ chú ý đến việc cấp ẩm, dưỡng ẩm cho da để cung cấp cho làn da lượng chất béo cần thiết để tự phục hồi, và đặc biệt, nếu được, bạn nên ưu tiên sử dụng các loại kem có chứa các thành phần tự nhiên của da như cholesterol, ceramides và axit béo.

Nhiều trung tâm chăm sóc sắc đẹp có các dịch vụ massage giúp thư giãn, hoặc thực hiện xông mặt, dưỡng ẩm tăng cường cho da. Bạn hãy thử các dịch vụ này nếu thời gian và điều kiện kinh tế cho phép, nhưng tuyệt đối phải lựa chọn các trung tâm có uy tín, có chứng nhận rõ ràng, cụ thể để tránh tạo ra thêm nhiều thương tổn không đáng có cho da.Thiền định và chăm sóc da là hai sự ưu tiên hàng đầu bạn cần quan tâm đến, nhưng đừng bỏ qua các yếu tố về sức khoẻ cơ thể, vì khi cơ thể bạn khoẻ mạnh và vui tươi, bạn có đủ năng lượng để vượt qua các cơn khủng hoảng cũng như đào thải stress một cách tự nhiên.Youtube có rất nhiều nguồn hướng dẫn tập thể dục hoặc vận động thể chất ở nhiều mức độ khác nhau (yoga, thể thao nhẹ nhàng, hoặc các bài tập gym cường độ cao đều có trên Youtube). Bên cạnh đó, duy trì một chế độ ăn lành mạnh, hợp lý, vừa phải chính là chìa khoá hàng đầu để cơ thể bạn mạnh khoẻ, tâm lý thoải mái, từ đó có thể cải thiện được tình trạng của làn da. Khi nói đến chế độ ăn, chúng ta không nhất thiết phải kiêng khem hay bỏ đói bản thân vì bất kỳ mục đích gì. Cơ thể người được thiết kế để ăn các bữa ăn đa dạng về nguồn thực phẩm và dinh dưỡng, vì vậy, bạn cần cung cấp đủ dưỡng chất bằng cách ăn đầy đủ các nhóm thực phẩm chứ không cần thiết phải tập trung vào một nhóm nào cả, chỉ cần bạn lưu ý nho nhỏ là tránh xa các thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm đóng gói, các thức uống nhiều đường gây nghiện và gây thêm stress cho bản thân bạn nhé.